Knowledge
-
និម្មិតកម្មមុខងារបណ្តាញ Network Function Virtualization (NFV)
អ្នកផ្គត់ផ្គង់សេវា (service providers) ជាច្រើនមិនគ្រាន់តែផ្តល់លទ្ធភាពនៃការតរភ្ជាប់បណ្តាញសំរាប់អតិថិជនជាសហគ្រាសរបស់ខ្លួនប៉ុណ្ណោះទេ ពួគគេក៏ផ្តល់សេវាបន្ថែមព្រមទាំងមុខងារបណ្តាញទាំងឡាយដូចជា network address translation (NAT), Firewall, Encryption, DNS, Cache, DPI, BRAS, PE Router និងមុខងារដ៏ទៃផ្សេងទៀតផងដែរ។ ជាប្រពៃណី មុខងារបណ្តាញ…
Read More » -
ការវិវឌ្ឍន៍បទដ្ឋាន 5G
3GPP បានចែក 5G ចេញជាពីរដំណាក់កាល (phase) ក្នុងនោះ 5G ដំណាក់កាលទីមួយ (5G phase 1) ត្រូវបានធ្វើអោយទៅជាបទដ្ឋានបច្ចេកទេសផ្លូវការ (standardization) ដែលមាននៅក្នុងលក្ខណះបច្ចេកទេស (technical specification) ទាំងឡាយនៃការចេញផ្សាយ Release-15 ដែលត្រូវបានបញ្ចប់ជាផ្លូវការកាលពីខែ កញ្ញា…
Read More » -
ស្វែងយល់អំពីឋានានុក្រមនៃ Domain Name System (DNS Hierarchy)
ប្រូតូកូល DNS ប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធឋានានុក្រមដើម្បីបង្កើតជាមូលដ្ឋានទិន្នន័យ database មួយដើម្បីផ្គត់ផ្តង់ name resolution។ ឋានានុក្រមនេះមើលទៅដូចជាដើមឈើមួយបញ្រ្ចាស់ដោយមានឫសនៅខាងលើកំពូលនឹងមែកទាំងឡាយនៅខាងក្រោម (មើលរូប)។ DNS ប្រើប្រាស់ឈ្មោះ domain names ដើម្បីបង្កើតជារូបរាងឋានានុក្រមនេះ។ រចនាសម្ព័ន្ធដាក់ឈ្មោះ (naming structure) នេះត្រូវបានបំបែកទៅជាដែនតូចៗដែលងាយត្រួតពិនិត្យបាន (small, manageable…
Read More » -
ស្វែងយល់អំពី HTTP & HTTPS
HTTP ត្រូវបានប្រើលើ World Wide Web សំរាប់ការបញ្ជូនទិន្នន័យពីមួយកន្លែងទៅមួយកន្លែងហើយគឺជាប្រូតូកូលមួយក្នុងចំនោមប្រូតូកូលកម្មវិធី application ដែលត្រូវបានប្រើប្រាស់ដ៏ច្រើនលើសលុបនាសព្វថ្ងៃនេះ។ ដើមឡើយវាត្រូវបានអភិវឌ្ឍន៍ឡើងដើម្បីគ្រាន់តែផ្សាយនិងយក (publish and retrieve) ទំព័រ HTML មកវិញ; តែភាពដែលអាចបត់បែនបាននៃ HTTP បានធ្វើអោយវាក្លាយទៅជាកម្មវិធី application មួយដែលខានមិនបាននៅក្នុងប្រព័ន្ធពត៌មានដែលមានលក្ខណះចែកចាយនិងសហការគ្នា…
Read More » -
តើអ្វីទៅជាបញ្ជូនប្រភេទ Multicast?
ការបញ្ជូនប្រភេទជា Multicast ត្រូវបានរចនាឡើងដើម្បីសំចៃគំលាតបង់នៃបណ្តាញ IPv4 មួយ។ វានឹងកាត់បន្ថយចរាចរណ៍ទិន្នន័យតាមរយះការអនុញ្ញាត្តិអោយ host មួយបញ្ជូនកញ្ចប់ដោយឡែកតែមួយគត់ (single packet) ទៅកាន់ឈុតនៃបណ្តា hosts ដែលបានជ្រើសរើសមួយ ដែលជាសមាជិកនៃក្រុមប្រើ multicast មួយ។ ដើម្បីបានទៅដល់ hosts គោលដៅជាច្រើនតាមរយះប្រើប្រាស់ការទាក់ទងគ្នាប្រភេទ unicast,…
Read More » -
ស្វែងយល់អំពី TCP និង UDP Protocol
១. តួនាទីនៃប្រូតូកូលគ្រប់គ្រងការបញ្ជូនទិន្នន័យ (TCP) នៅពេលដែល TCP បង្កើតឡើងនូវសម័យកាលនៃសកម្មភាព (session) មួយ,នោះវាអាចនឹងក្តាប់បានជាប្រចាំនូវពត៌មានស្តីពីការទាក់ទងគ្នានៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃ session នោះ។ ដោយសារសមត្ថភាពនៃ TCP ដើម្បីតាមដានមើលបណ្តាការទាក់ទងគ្នាជាក់ស្តែង, វាត្រូវបានចាត់ទុកថាជា stateful protocol មួយ។ Stateful protocol មួយគឺជាប្រូតូកូលមួយដែលតែងក្តាប់បាននូវសភាព…
Read More » -
ហេតុអ្វីត្រូវប្រើ OFDM?
កាលពីអត្ថបទមុន យើងបាននិយាយអំពីគោលការណ៍នៃ OFDM ហើយនៅក្នុងអត្ថបទនេះ យើងនឹងនិយាយអំពី ហេតុអ្វីដែលយើងត្រូវប្រើប្រាស់ OFDM? រយៈពេលប្រមាណជាដប់ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ Orthogonal Frequency Division Multiplexing (OFDM) បានកា្លយទៅជាជំរើសដ៏ពេញនិយមសំរាប់បច្ចេកវិទ្យាប្រើខ្សែដូចជា ADSL, VDSL, Power Line Communications (PLC), បច្ចេកវិទ្យាប្រព័ន្ធវិទ្យុ…
Read More » -
ជំនាញគ្រប់គ្រងគម្រោងចំនួន ៦ ដើម្បីលើកកម្ពស់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងសន្តិសុខតាមប្រព័ន្ធអុីនធឺណែត
ប្រែសម្រួលដោយ៖ លោក លឹម គឹមស្រេង អ្នកស្រាវជ្រាវសន្តិសុខអុីនធឺណែត អ្នកជំនាញសន្តិសុខអុីនធឺណែតត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងមានជំនាញគ្រប់គ្រងគម្រោងយ៉ាងច្បាស់លាស់ ប៉ុន្តែជំនាញបច្ចេកទេស (technical skill) គ្រាន់តែជាចំណុចកំពូលនៃផ្ទាំងទឹកកកប៉ុណ្ណោះ។ វាជាការសំខាន់ណាស់ក្នុងការពិនិត្យទៅលើការងារសន្តិសុខអុីនធឺណិត ដោយមិនផ្តោតតែទៅលើចំណេះដឹងបច្ចេកទេសតែមួយមុខ គឺអ្នកត្រូវផ្តោតទៅលើគោលដៅអាជីវកម្មនៅក្នុងការគិតរបស់អ្នកផងដែរ។ នេះគឺជាជំនាញគ្រប់គ្រងគម្រោងចំនួន ៦ ដើម្បីអនុវត្តទៅលើសន្តិសុខតាមប្រព័ន្ធអុីនធឺណែត។ ១. កំណត់ការរំពឹងទុក ការយកចិត្តទុកដាក់ និងលទ្ធផលរបស់គម្រោងឱ្យច្បាស់លាស់ នៅពេលការរំពឹងទុកមិនច្បាស់…
Read More » -
Flat Fading និង Frequency Selective Fading
នៅក្នុងមជ្ឃដ្ឋានបញ្ជូនស៊ីញ៉ាល់វិទ្យុក្នុងបរិយាកាស់ ជាពិសេសលើ Microwave Link, សំរាប់បណ្តាប្រេកង់ដែលខ្ពស់ជាង 13GHz, ការថយចុះថាមពលស៊ីញ៉ាល់ដោយសារ ព្រិល ភ្លៀង គឺជាកណ្តាចំបងដែលកំរិតប្រវែងបញ្ចូនស៊ីញ៉ាល់ពត៌មាន។ តំហយចុះនេះហៅថា flat attenuation រឺ flat fading។ Flat fading មានន័យថា តំហយចុះកើតឡើងចំពោះសមាសធាតុប្រេកង់ទាំងឡាយនៅក្នុងគំលាតបង់ប្រេកង់ទាំងមូលតាមលក្ខណះដូចៗគ្នា។…
Read More » -
អី្វទៅជា IOC (Indicator of Compromise)?
ប្រែសម្រួលដោយ៖ លោក សួន បញ្ញា អ្នកស្រាវជ្រាវសន្តិសុខអុិនធឺណិត Indicator of Compromise (IOC) គឺជាពាក្យបច្ចេកទេសប្រើក្នុងការងារកោសលវិច័យ (forensics) ដែលសំដៅទៅលើភស្តុតាងនៅលើឧបករណ៍ដែលនាំបណ្តាលឱ្យការជ្រៀតចូលទៅក្នុងប្រព័ន្ធ (security breach)។ ទិន្នន័យនៃ IOC ត្រូវបានគេប្រមូលយកនៅពេលបន្ទាប់ពីមានឧប្បទេវហេតុសន្តិសុខគួរឱ្យសង្ស័យ (suspicious incident), ព្រឹត្តការណ៍សន្តិសុខ…
Read More » -
ស្វែងយល់ពី latitude និង longitude
រយះទទឹង (latitude) និងរយះបណ្តាយ (longitude) គឺជាមុំទាំងឡាយដែលកំនត់ចំនុចខុសៗគ្នានៅលើស្វ៊ែរមួយ។ តំលៃទាំងពីរនេះបង្កើតបានជាកូអរដោនេមួយដែលអាចកំនត់ចំណាំទីតាំងភូមិសាស្រ្តទាំងឡាយនៅលើផ្ទៃនៃបណ្តាភពទាំងឡាយដូចជាផែនដីដើម។ 1. រយះទទឹង (latitude) រយះទទឹងនៃចំនុចមួយនៅលើផែនដីគឺជាមុំមួយដែលត្រូវបានវាស់ដោយធៀបទៅនឹងប្លង់គោលមួយដែលកាត់តាមខ្សែអេក្វាទ័រ (equator)។ ខ្សែអេក្វាទ័រគឺជាខ្សែដែលប្លង់របស់វាកាត់តាមផ្ចិតផែនដី ហើយបែងចែកពាក់កណ្តាលម្នាក់រវាងប៉ូលខាងជើងនិងប៉ូលខាងត្បូង។ ទីតាំងទាំងឡាយនៅលើប្លង់នៃខ្សែអេក្វាទ័រត្រូវបានចាត់ទុកថាមានរយះទទឹង 0 ដឺក្រេ(0 degree latitude)។ មុំនៃរយះទទឺងមានតំលៃរហូតដល់ +90…
Read More » -
គោលការណ៍នៃ OFDM
ក្នុងប្រព័ន្ធ OFDM (Frequency Division Multiplexing) មួយ, ស្បិចត្រូម (spectrum) ដែលមានស្រាប់ត្រូវបានចែកចេញជារលកនាំជាច្រើន ដែលនិមួយៗត្រូវបានហៅថារលកនាំរង (subcarriers) អូតូកូណាល់ជាមួយនឹងគ្នា, មានន័យថាការរំខានឆ្លងគ្នា (cross-talk) រវាងបណ្តារលកនាំទាំងនោះត្រូវបានកាត់បន្ថយដោយមិនតម្រូវអោយមានបង់ការពារ (guard band) រវាងបណ្តារលកនាំនោះឡើយ។ OFDM ត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុងប្រព័ន្ធ…
Read More » -
អ្វីទៅជា Licensed Assisted Access (LAA)
LAA គឺជាបច្ចេកវិទ្យាថ្មីមួយប្រើក្នុងបណ្តាញចល័តដែលនឹងអនុញ្ញាត្តិអោយបង់ប្រេកង់ដែលត្រូវសុំអាជ្ញាប័ណ្ណសំរាប់ប្រើនៅក្នុងបណ្តាញចល័ត LTE អាចប្រើរួមគ្នាជាមួយនឹងបង់ប្រេកង់ដែលពុំចាំបាច់មានអាជ្ញាប័ណ្ណបាន (ជាអាថ៌ បង់ 2.4 GHz, 5 GHz សំរាប់ប្រើនៅក្នុងបណ្តាញ WiFi) សំរាប់ប្រើក្នុង LTE តាមរយះការប្រើបច្ចេកទេសនៃការបញ្ចូលរលកនាំច្រើនរួមគ្នាទៅជារលកនាំតែមួយ (CA-Carrier Aggregation) ។ តាមរយះ LAA,…
Read More » -
ស្វែងយល់អំពី TCP/IP និង MPLS
១.តួនាទីនៃស្រទាប់ដឹកជញ្ជូនក្នុង TCP/IP (Role of the Transport Layer) ស្រទាប់ដឹកជញ្ជូនទទួលខុសត្រូវលើការបង្កើតឡើងនូវពេល (session) មួយនៃការទាក់ទងគ្នាជាបណ្តោះអាសន្នរវាង applications ពីរព្រមទាំងការនាំយកទិន្នន័យរវាងពួកវា។ Application មួយនឹងបង្កើតបានជាទិន្នន័យដែលនឹងត្រូវបានបញ្ជូនចេញពី application មួយនៅលើ host ជាប្រភពមួយទៅកាន់ application មួយនៅលើ…
Read More » -
៣ របៀបដែលវីរុសកូរូណាអាចបង្កើន នូវហានិភ័យបែបឌីជីថលរបស់អ្នក
ប្រែសម្រួលដោយ៖ លឹម គឹមស្រេង | អ្នកស្រាវជ្រាវសន្តិសុខអុីនធឺណែត អាជីវកម្មនៅទូទាំងពិភពលោកកំពុងពិចារណាលើជំហ៊ានដែលល្អបំផុតដើម្បីត្រៀមសំរាប់ការរីករាលដាលនៃការឆ្លងមេរោគ COVID-១៩ ។ ការឆ្លើយតប អ្នកនឹងពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំងទៅតាមប្រភេទនៃអង្គភាបដែលអ្នកធ្វើការ។ សម្រាប់អាជីវកម្មដែលទាក់ទងទៅនឹងការផលិតនិងការលក់រាយ បានគិតដល់អ្វីដែលនឹកស្មានមិនដល់នោះគឺ – ការបិទអាជីវកម្មទាំងស្រុង។ សម្រាប់វិស័យថែទាំសុខភាពនិងសង្គម ជាកន្លែងដែលជម្រើសនៃការបិទនេះមិនអាចធ្វើទៅបាននោះទេ ការផ្តល់អាទិភាពដល់ធនធាន និងសេវាកម្មគឺជាគន្លឹះដែលសំខាន់។ ប៉ុន្តែទោះបីអាជីវកម្មរបស់អ្នកនៅលើអុីនធឺណែត ហើយអ្នកអាចបន្តប្រតិបត្តិការជាធម្មតាក៏ដោយ វាជារឿងល្អដែលគួរពិចារណាពីផលប៉ះពាល់នៃការបិទ…
Read More »
