General

  • តើ ​Wireless Network របស់អ្នកអាចត្រូវបានហេគយ៉ាងដូចម្តេច?

    ឧក្រិដ្ឋជនសាយប័រមានបច្ចេកទេសជាច្រើនដើម្បីធ្វើការជ្រៀតចូលទៅក្នុងបណ្តាញឥតខ្សែររបស់អ្នក ដោយការវាយលុកបំបែកទៅលើភាពងាយរងគ្រោះដែលមាននៅក្នុងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ។ វិធីសាស្ត្រមួយដែលពេញនិយមនោះគឺថាស្ទាក់ចាប់យកនូវរលកសញ្ញា តាមរយៈវិធីសាស្ត្រ packet sniffing ដែលអាចអនុញ្ញាតឱ្យចោរព័ត៌មានវិទ្យា អាចចាប់យកនូវព័ត៌មានរសើបផ្សេងៗ។ មួយវិញទៀតនោះគឺអាចវាយលុកបំបែកទៅលើចំនុចខ្សោយដែលមានៅក្នុង encryption protocols ដូចជាការប្រើប្រាស់ស្តង់ដារ ​WEP ដើម្បីមានសិទ្ធីចូលទៅកាន់បណ្តាញជាដើម។ វិធីសាស្ត្រមួយទៀតគឺជាបច្ចេកទេសនៃការដំឡើងនូវ access point ក្លែងក្លាយ ដើម្បីបោកបញ្ជោតឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់ធ្វើការភ្ជាប់ចូល។ បន្ថែមពីលើគ្នានេះ…

    Read More »
  • រាជរដ្ឋាភិបាលបង្កើតគណៈកម្មាធិការសន្តិសុខឌីជីថល

    អនុក្រឹត្យនេះកំណត់អំពីការរៀបចំនិងការប្រព្រឹត្តទៅរបស់គណៈកម្មាធិការសន្តិសុខឌីជីថល ដែល សរសេរជាអក្សរកាត់ថា គ.ស.ខ. ក្នុងគោលបំណងធានាប្រសិទ្ធភាពនិងស័ក្តិសិទ្ធិភាពនៃការបំពេញមុខងារ ដឹកនាំ សម្របសម្រួល និងជំរុញការគ្រប់គ្រងសន្តិសុខឌីជីថល ដើម្បីការពារអត្ថប្រយោជន៍របស់គ្រប់តួអង្គសង្គមទប់ទល់នឹងការវាយប្រហារគ្រប់រូបភាព ឆ្លើយតបគ្រប់ផ្នែកទាំងបច្ចេកទេសនិងកម្លាំងពាក់ព័ន្ធនឹងការធានានិងការពារសន្តិសុខឌីជីថល។ មានអង្គភាពចំនួន ៤ នឹងត្រូវបង្កើតឡើង៖១. អង្គភាពសន្តិសុខសាយប័រកម្ពុជា២. អង្គភាពប្រឆាំងឧក្រិដ្ឋកម្មសាយប័រ៣. អង្គភាពការពារជាតិក្នុងលំហរសាយប័រ៤. អង្គភាពការទូតសាយប័រ ទាញយកឯកសារ

    Read More »
  • ភាពខុសគ្នារវាង Encoding, Encryption និង Tokenization

    ការធ្វើ ​Encoding , កូដនីយកម្ម (encryption) និង Tokenization គឺជាដំណើរការបីផ្សេងដាច់គ្នា សម្រាប់គ្រប់គ្រងទិន្នន័យក្នុងវិធីផ្សេងៗគ្នាសម្រាប់គោលបំណងផ្សេងៗ រួមទាំងការបញ្ជូនទិន្នន័យ (data transmission) សន្តិសុខ (security) និងការអនុលោមភាព (compliance) ។ នៅក្នុងការរចនាប្រព័ន្ធ យើងត្រូវជ្រើសរើសវិធីសាស្រ្តត្រឹមត្រូវសម្រាប់ដំណោះស្រាយចំពោះព័ត៌មានរសើប។ 1.…

    Read More »
  • បច្ចេកវិទ្យាថ្មី “ពិភពនិម្មិត VR”

    ក្រុមហ៊ុន Apple បានប្រកាសពីការចូលទៅក្នុងទីផ្សារ VR ជាមួយនឹង Apple Vision Pro នៅថ្ងៃទី៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២៣ និងដាក់លក់ជាផ្លូវការនៅសហរដ្ឋអាមេរិកនៅថ្ងៃទី២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២៤ ក្នុងតម្លៃ ៣,៤៩៩ ដុល្លារ ។…

    Read More »
  • ហានិភ័យនៃការប្រើប្រាស់បញ្ជរសាកថ្មឧបករណ៍ចល័តរបស់អ្នក នៅតាមទីសាធារណៈ

    ភាពជឿនលឿននៃបច្ចេកវិទ្យា បានជម្រុញឱ្យមានវត្តមានឧបករណ៍បច្ចេកវិទ្យាទំនើបៗយ៉ាងច្រើនដូចជា ទូរសព្ទឆ្លាតវ៉ៃ (IPhone, Samsung, Hauwei, Google), Tablet (Ipaid, Okitel, Asus Rog Flow, Pixelbook), នាឡិកាឆ្លាតវ៉ៃ, ទូរទស្សន៍, កុំព្យូទ័រ និងឧបករណ៍ផ្សេងៗទៀត ដែលមនុស្សជុំវិញលើពិភពលោកពេញនិយមប្រើប្រាស់ជាប្រចាំសម្រាប់ជួយលើកិច្ចការងារនានា។ បច្ចុប្បន្នយើងសង្កេតឃើញវត្តមាននៃការដំឡើងឧបករណ៍សាកថ្មទូរសព្ទ(ខ្សែសាកថ្ម)…

    Read More »
  • ការឆបោកបញ្ឆោតតាមរយៈកូដ QR (QR PHISHING ឬ QUISHING)

    Cover Image: Tech Wire Asia វាគឺជាវិធីសាស្រ្តក្នងការវាយប្រហារ ឆបោកបញ្ឆោត (Phishing) ដោយប្រើប្រាស់ កូដ QR (Quick Response Code) ក្នុងគោលបំណងបញ្ឆោតអ្នកប្រើប្រាស់ឲ្យចូលទៅកាន់គេហទំព័រក្លែងក្លាយ ទាញយកកម្មវិធីដែលផ្ទុកមេរោគ ឬទិន្នន័យ ក្នុងគោលបំណងទុច្ចរិត និងក្លែងបន្លំខ្លួនជាអ្នកទទួលប្រាក់។ ដើម្បីសុវត្ថិភាព…

    Read More »
  • ហានិភ័យនិងគ្រោះថ្នាក់នៃការប្រើសុសវែរ​ Crack!

    នាពេលបច្ចុប្បន្ន​ ការប្រេីសុសវែរ Crack បានក្លាយជារឿងធម្មតា និងមានការទាញយកមកដំឡេីងកាន់តែច្រេីន។ សុសវែរ Crack គឺជាសកម្មភាពនៃការប្រើសុសវែតមិនស្របច្បាប់​ដែលផ្តល់ឱ្យអតិថិជនអាចចូលប្រើប្រាស់លើមុខងារជាច្រើនដូចទៅនឹងសុសវែរផ្លូវការរបស់អ្នកផលិតដោយមិនបង់ប្រាក់។ ទន្ទឹមគ្នានេះ​ ក្រុមការងារបច្ចេកទេស នៃអគ្គនាយកដ្ឋានបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលនិងផ្សព្វផ្សាយអប់រំ សូមចែករំលែកអំពីគ្រោះថ្នាក់​កេីតចេញពីការប្រេីសុសវែរ Crack​ ដូចខាងក្រោម៖ – ផ្លូវច្បាប់៖ ការប្រេីសុសវែរ Crack គឺជាការរំលោភទៅលើកម្មសិទ្ធិបញ្ញារបស់ម្ចាស់ផលិតផល ដែលអាចនាំឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់ប្រឈមនឹងផ្លូវច្បាប់ផ្សេងៗ​…

    Read More »
  • បញ្ហាប្រឈមនៃការប្រើប្រាស់សេវាក្លោដ

    Image Cover: CyberTalk បញ្ហាដែលកើតមានឡើងពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការវាយប្រហារលើសុសវែររបស់ក្រុមហ៊ុន SolarWinds ហើយរីករាលដាលទៅដល់ការវាយលុកទៅលើសេវាក្លោដ Microsoft 365 និង Azure AD បានបង្ហាញឱ្យយើងឃើញថា វាមិនមែនងាយស្រួលដូចដែលអ្នកធ្លាប់បានគិតនោះទេ។ អ្វីៗទាំងអស់គឺកើតមានឡើងនៅក្នុងក្លោដ ដែលយើងមិនអាចមើលឃើញអ្វីទាំងអស់ ក្រៅពីការទទួលបានជូនដំណឹងពីក្រុមហ៊ុនម៉ៃក្រូសូហ្វអំពីអ្វីដែលកំពុងកើតមានឡើង។ តើភាពជឿជាក់របស់យើងមានកម្រិតណាដែរ? អ្នកផ្តល់សេវាក្លោដល្បីៗជាច្រើន ​គឺមាននូវមុខងារសន្តិសុខ/សុវត្ថិភាពមកជាមួយស្រាប់តែម្តង តែវាត្រូវការអ្នកប្រើប្រាស់…

    Read More »
  • ការគំរាមកំហែងតាមប្រព័ន្ធអុីនធឺណេតលេីក្រុមហ៊ុន-សហគ្រាស

    តាមទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ អគ្គនាយកដ្ឋានបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល និងផ្សព្វផ្សាយអប់រំ បានអោយដឹងថា៖​ ក្នុងសម័យឌីជីថលនាពេលបច្ចុប្បន្ន ក្រុមហ៊ុន ឬសហគ្រាសខ្នាតតូចកំពុងក្លាយជាគោលដៅ នៃការគំរាមកំហែងអុីនធឺណេតកាន់តែច្រើនឡើង ដោយកត្តាមួយចំនួនដូចជា កង្វះធនធានមនុស្ស​ យន្តការបង្ការការពារ​ និងឧបករណ៍បច្ចេកទេស​ ជាដេីម។ ការការពារសុវត្ថិភាពក្រុមហ៊ុន-សហគ្រាសរបស់លោកអ្នកពិតជាមានសារៈសំខាន់ចំពោះការការពារទិន្នន័យ និងរក្សាកេរ្តិ៍ឈ្មោះក្រុមហ៊ុន-សហគ្រាស ដើម្បីភាពរីកចម្រើនស្របតាមយុទ្ធសាស្ត្រអាជីវកម្ម។ ក្រុមការងារបច្ចេកទេសសូមចែករំលែក ការអនុវត្ត ០៧​ចំនុច ដេីម្បីការការពារសហគ្រាសរបស់លោកអ្នក…

    Read More »
  • បទល្មេីសបច្ចេកវិទ្យាថ្មីប្លែកៗ ក្នុងយុគ្គសម័យឌីជីថល

    តាមទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់អគ្គនាយកដ្ឋានបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល និងផ្សព្វផ្សាយអប់រំ បានដោយដឹងថា ទំនេីបកម្ម​ កំណើន​ និងកង្វះការយល់ដឹងនៃការប្រេីប្រាស់បច្ចេកវិទ្យា​ បង្កឱ្យលេចឡេីងនូវបទល្មេីសថ្មីប្លែកៗ​ យេីងមិនអាចបំបាត់​ តែអាចមានលទ្ធភាពកាត់បន្ថយ! តើភាពងាយរងគ្រោះនៃបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យា បណ្តាលមកពីកក្តាអ្វីខ្លះ? តាមរយៈការសិក្សា​ កត្តារួមផ្សំមួយចំនួនដែលធ្វើឱ្យបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យាមានការកើនឡើង ក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក៏ដូចជាក្នុងតំបន់ មានដូចជា៖ ១- តម្រូវការ​ និងកំណើននៃការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាពីសំណាក់អង្គភាពពាក់ព័ន្ធ​ ពិសេសប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ…

    Read More »
  • តើឧបករណ៍អាចភ្ជាប់ទៅកាន់អុីនធឺណិតបាននៅតាមគេហដ្ឋានរបស់អ្នក ផ្តល់នូហានិភ័យឯកជនភាពដូម្តេចខ្លះ?

    Cover Image: Airtel សោរទ្វារទំនើបអាចមានស្នាមក្រយៅដៃរបស់អ្នក ។ ឧបករណ៍ជូតផ្ទះស្វ័យប្រវត្តិអាចមានព័ត៌មានជារូបភាពអំពីបន្ទប់ ឬផ្ទះរបស់អ្នក ។ ឧបករណ៍ជំនួយការជាសំលេងដែលមាន microphone អាចឲ្យអ្នកឆ្លើយឆ្លងទូរស័ព្ទពីចំងាយ ក៏អាចលួចស្តាប់កិច្ចសន្ទនាសំខាន់ៗរបស់អ្នកបានផងដែរ ។ ១. ឧបករណ៍ឆ្លាតវៃ មានព័ត៌មានជាច្រើនអំពីការលួច ឬជ្រៀតចូលទៅក្នុងឧបករណ៍ទាំងអស់នោះ ។ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៩…

    Read More »
  • វិធីសាស្រ្តការពារប្រព័ន្ធកាមេរ៉ាសុវត្ថិភាព

    តាមទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ អគ្គនាយកដ្ឋានបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល និងផ្សព្វផ្សាយអប់រំ នៃក្រសួងមហាផ្ទៃ បានឱ្យដឹងថា៖​ ឧក្រិដ្ឋជនបច្ចេកវិទ្យាបានប្រមូល និងលួចទិន្នន័យរូបភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលមានជារូបថត និងវីដេអូ អាក្រាតកាយ ចែកចាយ និងលក់នៅប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណេត​ ជនខិលខូចបានប្រើបច្ចេកទេស លួចបង្កប់កាមេរ៉ាសុវត្ថិភាពនៅតាមបន្ទប់ទឹក​សាធារណៈ និងប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីនដើម្បីស្វែងរកអាស័យដ្ឋានអាយភី​ (IOT Search Engine) ដែលមានលើបណ្តាញអ៊ីនធឺណេតដើម្បីស្វែងរកអាស័យដ្ឋានអាយភី (IP Address)…

    Read More »
  • តើអ្វីទៅជាការកំណត់អត្តសញ្ញាណរបស់បុគ្គល? (Personal Identifiable Information – PII)

    ‘ព័ត៌មានដែលអាចកំណត់អត្តសញ្ញាណផ្ទាល់ខ្លួន’ សំដៅលើព័ត៌មានដែលអាចត្រូវបានប្រើដើម្បីសម្គាល់ ឬតាមដានអត្តសញ្ញាណរបស់បុគ្គល ដូចជាឈ្មោះ លេខសន្តិសុខសង្គម កំណត់ត្រាជីវមាត្រ ថ្ងៃខែឆ្នាំកំណើត នាមខ្លួន ។ល។តើអ្វីអាចត្រូវបានចាត់ទុកថាជាព័ត៌មានដែលអាចកំណត់អត្តសញ្ញាណផ្ទាល់ខ្លួន (PII)? ខ្លះឧទាហរណ៍ PII ៖– ឈ្មោះពេញ / ឈ្មោះអ្នកប្រើប្រាស់ – អាស័យដ្ឋានផ្ទះ/ អាសយដ្ឋានប្រៃសណីយ៍– អាសយដ្ឋានអ៊ីមែល…

    Read More »
  • ការព្រួយបារម្ភថ្មីៗពាក់ព័ន្ធទៅនឹងសន្តិសុខសាយប័រ សម្រាប់អង្គភាពទូទាំងពិភពលោក

    នៅពេលដែលបច្ចេកវិទ្យាវិវឌ្ឍន៍ និងកាន់តែទំនើប ការគំរាមកំហែងផ្នែកសុវត្ថិភាពតាមអ៊ីនធឺណិតក៏កាន់តែមានភាពស្មុគស្មាញ និងច្រើនឡើងៗ។ នៅក្នុងយុគសម័យឌីជីថលនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ អង្គភាពនានាប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាសន្តិសុខតាមអ៊ីនធឺណិតជាច្រើន ដែលទាមទារការយកចិត្តទុកដាក់ជាប្រចាំ។ ១. ពីការលួចបន្លំ និងការវាយប្រហារដោយមេរោគចាប់ជំរិត (ransomware) ដល់ការបំពានទិន្នន័យ និងការលួចអត្តសញ្ញាណ។ ជំងឺរាតត្បាត COVID-19 បានធ្វើឱ្យការព្រួយបារម្ភទាំងនេះកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរឡើង ជាមួយនឹងការងារពីចម្ងាយ (remote work) និងការកើនឡើងនៃការប្រើប្រាស់វេទិកាអនឡាញ…

    Read More »
  • ទីភ្នាក់ងារអវកាសជប៉ុន រងការវាយប្រហារតាមអ៊ីនធឺណិត

    តំណាងរដ្ឋាភិបាលជប៉ុនម្នាក់បាននិយាយក្នុងអំឡុងសន្និសីទសារព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃពុធថា ទីភ្នាក់ងាររុករកលំហអាកាសរបស់ប្រទេសជប៉ុន (JAXA) ត្រូវបានវាយប្រហារដោយការវាយប្រហារតាមអ៊ីនធឺណិត។ ក្រុមចោរព័ត៌មានវិទ្យាដែលមិនស្គាល់ ត្រូវបានគេរាយការណ៍ថាបានកំណត់គោលដៅម៉ាស៊ីនមេបណ្តាញរបស់ទីភ្នាក់ងារនេះ ប៉ុន្តែមិនទទួលបានជោគជ័យឡើយក្នុងការចូលទៅកាន់ព័ត៌មានរសើប។ JAXA ទទួលខុសត្រូវក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ និងបាញ់បង្ហោះផ្កាយរណបទៅក្នុងគន្លងតារាវិថី ហើយក៏ចូលរួមក្នុងបេសកកម្មកម្រិតខ្ពស់ផងដែរ ដូចជាការរុករកអាចម៍ផ្កាយ និងការរុករកសក្តានុពលរបស់មនុស្សនៅលើព្រះច័ន្ទ។ យោងតាមរបាយការណ៍ ក្រុមចោរព័ត៌មានវិទ្យាបានវាយលុកទៅលើភាពងាយរងគ្រោះ ដើម្បីចូលទៅកាន់ប្រព័ន្ធដែលមិនមានការអនុញ្ញាត ​JAXA’s central Active Directory…

    Read More »
Back to top button