ISAC Cambodia (InfoSec)
GeneralSecurity News

ឆ្នាំ ២០២០៖ ការវិវឌ្ឍន៍នៃសន្តិសុខអុិនធឺណិត ជួបជាមួយនឹងបដិវត្តន៍បច្ចេកវិទ្យា 5G

នៅក្នុងការប្រកួតប្រជែងទៅលើបច្ចេកវិទ្យា 5G នោះ ឆ្នាំ 2019 គឺត្រូវផ្តោតខ្លាំងមែនទែន។ ប្រតិបត្តិករទូរស័ព្ទចល័តជាច្រើនបានក្លាយជាអ្នកទីមួយ ដែលផ្តល់បណ្តាញដែលអាចប្រើប្រាស់ទៅលើបច្ចេកវិទ្យា 5G បាន។ ប្រតិបត្តិករបណ្តាញទូរស័ព្ទចល័ត (Mobile Network Operators – MNOs) ដូចជាក្រុមហ៊ុន Sprint, T-Mobile និង Verizon ក៏អួតពីសមត្ថភាពថ្មីរបស់បច្ចេកវិទ្យា 5G របស់ពួកគេផងដែរ។ អ្នកប្រើប្រាស់ជាច្រើនចាប់ផ្តើមភ្ញាក់ពីលទ្ធភាពនៃបទពិសោធន៍ដែលបច្ចេកវិទ្យា 5G នឹងនាំមកនោះដូចជាផ្ទះឆ្លាតវៃ ទីក្រុងឆ្លាតវៃ ការបើកបរស្វ័យប្រវត្តិ និងជាច្រើនទៀត។

នៅពេលយើងឈានចូលដល់ឆ្នាំ២០២០ នេះ បច្ចេកវិទ្យាជាច្រើនដូចជា IoT, AI និង machine learning នឹងជម្រុញឱកាសជាច្រើននៅក្នុងយុគសម័យ 5G និងនាំមកនូវបដិវត្តន៍ទំនាក់ទំនងដ៏ធំមួយទៀតផងដែរ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ បច្ចេកវិទ្យា 5G នេះគឺជាការប្តូរទៅបណ្តាញកម្មវិធី (software networks) ភាគច្រើន ដូច្នេះវាពិបាកគេចថាមិនមានបញ្ហាប្រឈមនោះទេ – មួយក្នុងចំណោមនោះគឺសុវត្ថិភាពអុិនធឺណិត ដែលមានការកើនឡើងស្មើភាពគ្នានៅក្នុងវិសាលភាព និងទំហំនៅពេលការអនុម័តបច្ចេកវិទ្យា 5G ដែលកំពុងតែមានការកើនឡើងនោះ។ បដិវត្តទៅលើបច្ចេកវិទ្យា 5G នេះនឹងនាំទៅរកការវិវឌ្ឍន៍តាមអុិនធឺណិតចំនួន ៣ នៅពេលដែលយើងឈានចូលដល់ឆ្នាំ ២០២០ នេះ៖

#1: អាជីវកម្មដែលមានហានិភ័យ៖ ឧបករណ៍ចល័ត និងគ្រឿងបន្លាស់ជាច្រើនកំពុងកើនឡើងនៅឆ្នាំ ២០២០

យោងតាម GSMA នោះ បច្ចេកវិទ្យា 5G គឺស្ថិតនៅលើផ្លូវមួយដែលមានចំណែក ១៥% នៃបណ្តាញទូរស័ព្ទចល័តទូទាំងពិភពលោកនៅឆ្នាំ ២០២៥ ។ នេះបង្ហាញពីឱកាសដ៏ធំធេងសម្រាប់ MNOs និងអ្នកផ្តល់សេវាទំនាក់ទំនង (Communications Service Providers – CSPs)។

នៅពេលដែល CSPs ដាក់ចេញនូវសេវាកម្មដែលអាចប្រើប្រាស់ជាមួយនឹងបច្ចេកវិទ្យា 5G នេះ latency ទាបរបស់បច្ចេកវិទ្យា 5G ការបង្កើនទំហំនៅក្នុងការពង្រឹងទៅលើ bandwidth និងសមត្ថភាពក្នុងការផ្តល់ល្បឿនលឿននឹងជួយជំរុញសេវាកម្មអតិថិជនទូរស័ព្ទចល័ត, IoTs និងការរីកចម្រើនទៅលើបច្ចេកវិទ្យា 5G ថែមទៀត។

បច្ចេកវិទ្យា 5G គឺជាការប្តូរទៅបណ្តាញកម្មវិធី (software networks) ភាគច្រើនហើយការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពនឹងស្រដៀងទៅនឹងការធ្វើឱ្យទាន់សម័យតាមពេលវេលាបច្ចុប្បន្នទៅស្មាតហ្វូនរបស់អ្នក។ ជាលទ្ធផលភាពងាយរងគ្រោះតាមប្រព័ន្ធអុិនធឺណិតបង្កហានិភ័យផ្នែកសន្តិសុខយ៉ាងខ្លាំង – ដែល MNOs និង CSPs មិនអាចព្រងើយកន្តើយបាននោះទេ។ ដូចគ្នានឹងច្បាប់ទី ៣ របស់ញូតុនដែររំពឹងថានឹងមានប្រតិកម្មផ្ទុយ និងស្មើគ្នាជាមួយឧក្រិដ្ឋជនតាមអុិនធឺណិតដែលបង្កើតការវាយប្រហារតាមអុិនធឺណិតកម្រិតខ្ពស់នោះ។

ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងបញ្ហានេះ សន្តិសុខតាមប្រព័ន្ធអុិនធឺណិត បច្ចេកវិទ្យា 5G ត្រូវតែចាប់ផ្តើមពីការចែកចាយ ហើយនិងតម្រូវឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរជាមូលដ្ឋាននៅក្នុងរបៀបដែល MNOs គិតអំពីបណ្តាញ និងសន្តិសុខ។ សន្តិសុខនឹងចាំបាច់ត្រូវមានពី edge-to-edge – ពី IoT edge ឆ្លងកាត់ core enterprise network និងទៅសាខាការិយាល័យជាច្រើន និង public clouds ជាច្រើនថែមទៀត។

ដើម្បីធ្វើដូចនេះ អ្វីគ្រប់យ៉ាងដែលភ្ជាប់ទៅនឹងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីសហគ្រាសនោះ គឺត្រូវការការកំណត់អត្តសញ្ញាណ និងត្រូវដឹងអំពីស្ថានភាពសុវត្ថិភាព ឬភាពងាយរងគ្រោះ។ បន្ទាប់ពីនេះ រាល់សំណូមពរ (request) ដើម្បីអាក់សេសទៅកាន់ធនធានបណ្តាញ ក៏ចាំបាច់ត្រូវផ្ទៀងផ្ទាត់ និងត្រួតពិនិត្យទៅលើសុពលភាពនៃសិទ្ធិអនុញ្ញាត ដើម្បីធានានូវការការពារសន្តិសុខប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពបំផុត។

MNOs នឹងត្រូវធ្វើការឱ្យកាន់តែជិតស្និទ្ធថែមទៀតជាមួយផ្នែកព័ត៌មានវិទ្យារបស់ពួកគេដើម្បីធានាបាននូវបណ្តាញ និងកម្មវិធីសូហ្វវែរ 5G ដែលមានភ្ជាប់ទៅនឹងសន្តិសុខចុងក្រោយ។ អ្នកទាំងឡាយណាដែលយកវិធី “មើល និងរង់ចាំ” ចំពោះសុវត្ថិភាពតាមអុិនធឺណិតនឹងប្រឈមនឹងហានិភ័យនៃការធ្លាក់ចុះយ៉ាងលឿនទៅបាតតែម្តង។ ការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពសុវត្ថិភាពបណ្តាញ និងកម្មវិធីនឹងតម្រូវឱ្យមានការត្រួតពិនិត្យ និងការដោះស្រាយជាបន្ត ដើម្បីឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពបំផុត។

គួរកត់សម្គាល់ថា ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅឆ្នាំ ២០២០ សន្តិសុខតាមអុិនធឺណិតគឺមិនត្រឹមតែធ្លាក់ទៅលើ MNOs និង CSPs ប៉ុណ្ណោះទេ។ អ្នកប្រើប្រាស់ក៏ត្រូវតែអភិវឌ្ឍន៍ការប្តេជ្ញាចិត្តជាថ្មី ចំពោះសុវត្ថិភាពឧបករណ៍ចល័ត និងការការពារឯកជនភាពថែមទៀត។ ការប្រើប្រាស់ទៅលើ Tools ជាច្រើននៅលើបណ្តាញអុិនធឺណិតដូចជា AV software, VPN ការការពារសុវត្ថិភាព Browser គឺជារឿងដែលចាំបាច់ដើម្បីការពារឧបករណ៍ជាច្រើនរបស់ពួកគេនៅក្នុងយុគសម័យ 5G នេះ។

#2: ភាពជឿជាក់ទៅលើបច្ចេកវិទ្យា 5G សុវត្ថិភាពតាមប្រព័ន្ធអុិនធឺណិតមានការកើនឡើងដើម្បីបំពេញតម្រូវការរបស់វា

ឧបករណ៍ និងបណ្តាញជាច្រើនដែលមានសមត្ថភាពទៅលើបច្ចេកវិទ្យា 5G នេះបន្តទទួលបានការអនុម័តយ៉ាងឆាប់រហ័សដោយសន្យាថានឹងបង្កើតរូបរាង និងកំណត់ជីវិតប្រចាំថ្ងៃរបស់យើង ខណៈពេលដែលវាកំពុងជំរុញសេដ្ឋកិច្ចផងដែរ។ ស្ថិតិរបស់ Statista រាយការណ៍ថាទីផ្សារសន្តិសុខ 5G នឹងកើនឡើងដល់ ៤,០២ ពាន់លានដុល្លារនៅឆ្នាំ ២០២៣។ នៅពេលទីផ្សាររីកចម្រើនហើយនោះ បដិវត្តបណ្តាញ 5G លេចចេញមកសំណួរថាតើឧបករណ៍ និងកម្មវិធីណាដែលត្រូវបានធានាគឺជាកង្វល់ដ៏សំខាន់នោះ។

តើអ្នកណាជាអ្នកទទួលខុសត្រូវចុងក្រោយសម្រាប់សន្តិសុខតាមអុិនធឺណិតនៅក្នុងយុគសម័យ 5G នេះ? វាមានទ្រឹស្តីជាច្រើន និងមានការស្មានជាច្រើនផងដែរ។ ទោះយ៉ាងណានៅឆ្នាំ ២០២០ ការទទួលខុសត្រូវនឹងឆ្ពោះទៅរកអ្នកផ្តល់សេវាកម្មដែលផ្តល់បណ្តាញដោយមានការគាំទ្របន្ថែមពីអង្គភាពសន្តិសុខរដ្ឋាភិបាល និងឧស្សាហកម្ម។ នៅពេលអនាគតដែលរំពឹងទុក គឺរំពឹងថានឹងបានឃើញច្បាប់ និងគោលការណ៍ណែនាំល្អបំផុតសម្រាប់អ្នកផ្តល់ឧបករណ៍ និងកម្មវិធីជាច្រើនដែលកើតឡើងដើម្បីធានាថាផលិតផលមានត្រាសុវត្ថិភាពតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺរណិត។

នៅឆ្នាំ ២០២០ machine learning និង AI នឹងប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការគំរាមកំហែងតាមប្រព័ន្ធអុិនធឺណិតកាន់តែខ្លាំងឡើង។ នេះនឹងមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ MNOs ដោយស្វែងរកបច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗ និង AI និង ML ដើម្បីជួយជៀសពីការវាយប្រហារព្យាបាទជាច្រើននោះ។ ដូច្នេះយើងនឹងឃើញអ្នកផ្តល់សេវាបណ្តាញជាច្រើននឹងបង្ហាញពីផែនការស្វ័យប្រវត្តិកម្មដែលពង្រីកដើម្បីគ្របដណ្ដប់លើទាំងអស់នៃស្ថាបត្យកម្មសន្តិសុខរបស់ពួកគេ។

#3: MACHINE LEARNING និងបច្ចេកវិទ្យា AI នៅក្នុងយុគសម័យ 5G

ការស្រាវជ្រាវរបស់ ABI ព្យាករណ៍ថា machine learning នៅក្នុងសុវត្ថិភាពអុិនធឺណិតត្រូវបានកំណត់ដើម្បីជំរុញទិន្នន័យធំការវៃឆ្លាត និងការវិភាគចំណាយរហូតដល់ ៩៦ ពាន់លានដុល្លារនៅឆ្នាំ ២០២១ ដែលចង្អុលបង្ហាញនូវឱកាសសម្រាប់ទូរគមនាគមន៍ ការទាញយកអត្ថប្រយោជន៍ពី machine learning និងសមត្ថភាពរបស់ AI ក្នុងការបង្កើនការអនុវត្តតាមអុិនធឺណិតផងដែរ។

ដំណោះស្រាយប្រកបដោយសុវត្ថិភាពតាមប្រព័ន្ធអុិនធឺណិតត្រូវតែឆ្លើយតប និងដោះស្រាយការគំរាមកំហែងយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ ដល់ទីបញ្ចប់នេះ បច្ចេកវិទ្យា AI ផ្គត់ផ្គង់ស្រទាប់បន្ថែមសម្រាប់ការរកឃើញការគំរាមគំហែងគ្មានសណ្តាប់ធ្នាប់នៅពេលសន្តិសុខប្រើនៅពេលរកឃើញការគំរាមកំហែងអត្រាគ្រោះថ្នាក់ និងកម្រិតទាបដោយគ្មានអន្តរាគមន៍ពីមនុស្សនោះទេ។

ខណៈពេលដែលត្រូវប្រើប្រាស់ជាធម្មតានៅក្នុងឧស្សាហកម្មសន្តិសុខតាមប្រព័ន្ធអុិនធឺណិត ការគ្រប់គ្រងគំរូស្រង់ចេញពីប្រព័ន្ធ AI ដែលមានស្រាប់នៅក្នុងសាជីវកម្មនៃឯកសារល្អ និងអាក្រក់ដែលអនុញ្ញាតឱ្យមានការវាយតម្លៃរហ័ស និងការដាក់ពិន្ទុហានិភ័យនៃឯកសារថ្មីជាច្រើន។ ក្រុមហ៊ុនសន្តិសុខតាមអុិនធឺណិតឈានមុខគេបានរកឃើញគុណសម្បត្តិទាំងនេះហើយប្រើប្រាស់គំរូដែលមិនមានការត្រួតពិនិត្យដើម្បីស្វែងរកការគំរាមកំហែង។

នៅឆ្នាំ ២០២០ វារំពឹងថានឹងមានការកើនឡើងនៃការប្រើប្រាស់គំរូនៃ machine learning ជាច្រើនដែលផ្តោតអារម្មណ៍ខ្ពស់ដែលកំពុងដំណើរការនៅលើចំណុច  endpoint របស់វាហើយមិនត្រឹមតែនៅលើ clouds ប៉ុណ្ណោះទេដែលអាចកំណត់ពេលវេលាជាក់ស្តែង និងបញ្ឈប់ការគំរាមកំហែងជាច្រើននេះ។ នេះគួរតែជាព័ត៌មានស្វាគមន៍សម្រាប់ក្រុមហ៊ុន Telcos ដែលផ្លាស់ប្តូរទៅកាន់ Cloud និង  CSPs ដែលវាយតម្លៃពីរបៀបកាត់បន្ថយហានិភ័យនេះ៕

ប្រភព៖ https://www.thefastmode.com/technology-solutions/16206-2020-cybersecurity-evolution-meets-5g-revolution

ទាញយកកម្មវិធីសម្រាប់ទូរស័ព្ទស្មាតហ្វូន (AppleAndroid) ឬក៏ចូលរួមទៅក្នុងបន្ទប់ផ្តល់ព័ត៌មាន Telegram Channel សម្រាប់ទទួលបានព័ត៌មានចុងក្រោយស្តីអំពីសន្តិសុខអុិនធឺណិតទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស៖ https://t.me/infosecisac

Download our iOS App or Android App or subscribe to our Telegram channel for the latest updates on the Cybersecurity Breaking News in both locally and internationally: https://t.me/infosecisac

Show More
Apsara Media Services (AMS)

Phannarith

Mr. OU Phannarith is one of the well-known cybersecurity experts in Cambodia and the region. He is the founder of the first leading information security website (www.secudemy.com) in Cambodia. He has been invited to present in global conferences, forums, and seminars and he was awarded in Information Security Leadership Achievements (ISLA) in 2016 by (ISC)2 and in December 2012 as one of the top 10 Chief Information Security Officers (CISO) in ASEAN by the International Data Group (IDG). Mr. OU has been the Professor specializing in Cybersecurity.

Related Articles

Back to top button