Knowledge
-
គន្លឹះសុវត្ថិភាពនៅលើប្រព័ន្ធឌីជីថលនៅពេលអ្នកធ្វើការពីផ្ទះ
តើធ្វើដូចម្តេចខ្លះដើម្បីឲ្យអ្នកមានសុវត្ថិភាពលើប្រព័ន្ធឌីជីថលនៅពេលអ្នកធ្វើការពីផ្ទះ? ការរាតត្បាត ជាសកលនៃ COVID19 គឺជាស្ថានភាពថ្មីមួយ សម្រាប់យើងទាំងអស់ គ្នានៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ យើងភាគច្រើនប្រហែលជា ត្រូវបង្ខំចិត្តចាប់ផ្តើមធ្វើការពីចម្ងាយ។ ហើយប្រហែលជាមនុស្សជាច្រើន នឹងប្រើផ្ទះរបស់ ពួកគេជាការិយាល័យផងដែរ។ ស្របពេលនេះបញ្ហាជាច្រើនត្រូវបានកើតឡើង ជាពិសេស នៅលើប្រព័ន្ធឌីជីថល។ ដូចនេះខាងក្រោមនេះ គឺជាគន្លឹះមួយចំនួនដើម្បីបង្កើតឯកជនភាព និងសុវត្ថិភាពនៅលើប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត។ ១- ការពារបណ្តាញសេវាអ៊ីនធឺណិត(Wifi…
Read More » -
សុវត្ថិភាពចំពោះទិន្នន័យ និងគណនីនៅលើទូរស័ព្ទរបស់អ្នក
ទូរស័ព្ទម៉ូដែលថ្មីភាគច្រើន បានភ្ជាប់ជាមួយអ៊ីនគ្រីបសិន (Encryption) នៅពេលអ្នកបង្កើតលេខកូដសម្ងាត់នៅលើអេក្រង់ទូរស័ព្ទ។ អ្នកទាំងអស់គ្នាត្រូវចងចាំថា ទោះបីអ្នកមានលេខកូដសម្ងាត់នៅអេក្រង់ទូរស័ព្ទក៏ដោយឱកាសក្នុងការចំលងទិន្នន័យ ពីក្នុងទូរស័ព្ទរបស់អ្នកក៏នៅតែមានផងដែរ ក្នុងករណីទូរស័ព្ទរបស់អ្នកត្រូវបានភ្ជាប់ជាមួយនឹងកុំព្យូទ័រជាដើម។ សុវត្ថិភាពទិន្នន័យ នៅក្នុងទូរស័ព្ទរបស់អ្នក ក៏ពាក់ព័ន្ធជាមួយបញ្ហាអីុនធឺណែតផងដែរ។ ជាការពិតណាស់ ទូរស័ព្ទត្រូវបានយកមកប្រើប្រាស់សម្រាប់ធ្វើការ ទំនាក់ទំនងគ្នាតាមរយៈការហៅចេញ ហៅចូល និង ការផ្ញើសារជាដើម។ វិធីសាស្ត្រទាំងនេះ កំពុងប្រឈមមុខពីការលួចស្តាប់ពីបុគ្គលទី៣។ ដូចនេះអ្នកគួរតែងាកមកប្រើប្រាស់…
Read More » -
៤ជំហានក្នុងការរក្សាទុកទិន្នន័យឱ្យមានប្រសិទ្ធិភាព
ទិន្នន័យពិតជាមានសារសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់ស្ថាប័នរបស់អ្នក សាកគិតមើលថាមានរឿងអ្វីកើតឡើង ប្រសិនបើទិន្នន័យសំខាន់ៗរបស់អ្នកត្រូវបានបាត់បង់ តើប្រតិបត្តិការក្នុងស្ថាប័នរបស់អ្នក អាចដំណើរការបានដោយរលូនដែរឬទេ? គ្រប់ស្ថាប័នទាំងអស់ មិនថាស្ថាប័ននោះតូច ឬធំប៉ុណ្ណានោះទេ គួរតែធ្វើការបម្រុងទុក (Backup) ទិន្នន័យរបស់ខ្លួនឱ្យបានទៀងទាត់ បន្ទាប់ពីធ្វើការរក្សាទុកទិន្នន័យបានល្អហើយ ក៏ត្រូវតែប្រាកដថាទិន្នន័យនោះអាចយកមកប្រើវិញបាន នៅពេលដែលត្រូវការ។ ការធ្វើបែបនេះ និងអាចធានាថាស្ថាប័នរបស់អ្នកនៅតែអាចដំណើរការបានធម្មតា ទោះបីទិន្នន័យក្នុងស្ថាប័នរបស់អ្នកត្រូវបានបំផ្លាញដោយប្រការចៃដន្យណាមួយ ដូចជាភ្លើងឆេះ ទឹកជំនន់ ឧបករណ៍អេឡិចត្រូចនិច…
Read More » -
ហានិភ័យនៅលើទូរស័ព្ទដៃស្មាតហ្វូន
ទូរស័ព្ទដៃទំនើប បានផ្តល់មុខងារជាច្រើនដល់អ្នកប្រើប្រាស់ ដែលក្នុងនោះរួមមាន ការហៅចេញចូល ស្តាប់បទចម្រៀង និងមើលវីដេអូជាដើម។ អ្វីដែលពិសេសជាងនេះទៅទៀតនោះ ទូរស័ព្ទដៃទំនើបមានលទ្ធភាពក្នុងការប្រើប្រាស់ អីុនធឺណែតដើម្បីចូលទៅកាន់ កម្មវិធីមួយចំនួនដូចជា ហ្វេសប៊ុក ដើម្បីធ្វើការបញ្ជូនសារជាអក្សរ សម្លេង ឬរូបភាពទៅកាន់បុគ្គលដទៃទៀត។ ក្នុងសម័យបច្ចុប្បន្ននេះ ទូរស័ព្ទដៃទំនើបបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ នៅក្នុងជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ របស់បុគ្គលម្នាក់ៗ។ ជាលទ្ធផលមនុស្សគ្រប់រូបសុទ្ធតែ មានទូរស័ព្ទដៃទំនើបប្រើប្រាស់…
Read More » -
ការគ្រប់គ្រង និងការបម្រុងទុកទិន្នន័យ (Data Backup)
ការបាត់បង់ទិន្នន័យ ឬឯកសារនៅក្នុងកុំព្យូទ័រ និងទូរស័ព្ទដៃក៏ជាផ្នែកមួយ នៃសុវត្ថិភាពព័ត៌មានផងដែរ។ តើបញ្ហាប្រឈមអ្វីខ្លះ ដែលអ្នកអាចនឹងជួបប្រទះ ប្រសិនបើអ្នកបាត់បង់ទិន្នន័យ ឬព័ត៌មាននៅក្នុងកុំព្យូទ័រ និងទូរស័ព្ទដៃរបស់អ្នក? ជាធម្មតាអ្នកទាំងអស់គ្នា ប្រហែលជាធ្លាប់ជួបប្រទះ ជាមួយបញ្ហាទាំងនោះហើយ ឧទាហរណ៍ ការឆ្លងមេរោគនៅក្នុងកុំព្យូទ័រ ការធ្លាក់ខូចខាត ឬបែកបាក់ ការបាត់បង់ ឧបករណ៍ទាំងនោះ និងផ្សេងៗទៀត។ បញ្ហាទាំងនេះជាមូលហេតុ…
Read More » -
សុវត្ថិភាពឌីជីថលៈ សៀវភៅណែនាំ សម្រាប់គ្រូបណ្តុះបណ្តាល
សៀវភៅណែនាំនេះ ត្រូវបានរៀបរៀង និងនិពន្ធឡើងដោយ Natasha Msonza ជនជាតិហ្សីមបាវេ ជាអ្នកឯកទេសផ្នែកសុវត្ថិភាពប្រព័ន្ធឌីជីថល ដោយផ្អែកតាមបទពិសោធន៍ជាក់ស្តែងរបស់គាត់ដែលជាគ្រូបណ្តុះបណ្តាលជាច្រើនឆ្នាំ និងទទួលបានការគាំទ្រពីអ្នកជំនាញ និងអង្គការជាច្រើនមានដូចជា អង្គការ Internews, Safe Sister, ISC, Defend Defenders ជាដើម។ សៀវភៅណែនាំសម្រាប់គ្រូបណ្តុះបណ្តាលនេះត្រូវបានបកប្រែជាភាសាខ្មែរដោយក្រុមការងារ DigitalHub101 នៅក្នុងខែមីនា ឆ្នាំ២០២០។…
Read More » -
គន្លឹះ៥យ៉ាងធ្វើឱ្យទូរស័ព្ទរបស់អ្នកមានសុវត្ថិភាព
ការវិវឌ្ឍនៃបច្ចេកវិទ្យាកាន់តែរីកចម្រើន ទូរស័ព្ទដៃបានក្លាយជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់មិនអាចខ្វះបានក្នុងជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ ហើយវាក៏ត្រូវបានប្រើសម្រាប់បំពេញការងារផងដែរ។ តើអ្នកធ្លាប់សួរខ្លួនឯងទេថា អ្នកបានរក្សាទុកអ្វីខ្លះនៅក្នុងទូរស័ព្ទរបស់អ្នក? តើទិន្នន័យទាំងនោះសំខាន់ដែរឬទេ? ប្រសិនបើអ្នកបាត់ទូរស័ព្ទ ឬប្រសិនបើទិន្នន័យទាំងនោះធ្លាក់ដល់ដៃអ្នកផ្សេងដោយប្រការណាមួយ តើអ្នក មនុស្សនៅជុំវិញខ្លួនអ្នក ឬស្ថាប័នរបស់អ្នកអាចមានហានិភ័យដែរឬទេ? បន្ទាប់ពីអ្នកបានឆ្លើយនឹងសំណួរខាងលើ អ្នកប្រហែលជារកឃើញនូវគុណវិបត្តិមួយចំនួន និងចង់ស្វែងរកវិធីសាស្រ្តក្នុងការបង្ការពីហានិភ័យដែលអាចកើតឡើង។ ខាងក្រោមនេះជាគន្លឹះខ្លីៗ៥ចំនុច ដែលអាចជួយការពារទូរស័ព្ទ និងទិន្នន័យនៅក្នុងទូរស័ព្ទអ្នកឱ្យមានសុវត្ថិភាពបាន។ ១- ចាក់សោរអេក្រង់សោរអេក្រង់ជារនាំងការពារដំបូងបំផុត ដោយការពារមិនឱ្យបុគ្គលដទៃអាចចូលមើលទិន្នន័យដូចជា…
Read More » -
មុខងារថ្មីរបស់កម្មវិធី Signal – Message Request
ដោយសារចំនួនអ្នកប្រើប្រាស់កម្មវិធី Signal បានកើនឡើងជាប្រចាំ។ ដូចនេះដើម្បីបង្កើនក្នុងការគ្រប់គ្រងក្នុងកិច្ចសន្ទនារបស់អ្នក Signal បានបង្កើតផ្នែកមួយនៅលើកម្មវិធីដែលអ្នកអាចទទួលលុបចោល ឬប្លុកនូវកិច្ចសន្ទនានោះនៅពេលមានអ្នកណាម្នាក់ចង់ចាប់ផ្តើមកិច្ចសន្ទនាថ្មីជាមួយអ្នក។ នៅពេលអ្នកទទួលសារថ្មីពីនរណាម្នាក់វានឹងបង្ហាញឲ្យអ្នកឃើញProfile របស់បុគ្គលម្នាក់នោះ។ Profile ដែលអ្នកដាក់នៅលើSignal ត្រូវបានអ៊ីនគ្រីបឬធ្វើកូដនីយកម្ម (end-to-end encrypted) ហើយព័ត៌មានទាំងនោះត្រួវបានចែករំលែកតាម Signal Protocol Messaging ដែលអាចការពាររាល់កិច្ចសន្ទនារបស់អ្នក។ ពីមុននៅពេលអ្នកជជែកគ្នាជាក្រុមនៅ Signal អ្នកនឹងឃើញលេខទូរស័ព្ទរបស់បុគ្គលនៅក្រុមនោះជាProfile។ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះសម្រាប់ក្រុមដែលទើបនឹងបង្កើតថ្មីនៅក្នុង Signal អ្នកនឹងឃើញ Profile ជាឈ្មោះដែលវាអាចភ្ជាប់ជាមួយរូបភាពនិងប្រវត្តិរូបមួយចំនួនទៀតរបស់បុគ្គលដែលអ្នកកំពុងជជែកនៅក្នុងក្រុមនោះ។ រូបភាព៖ Signal.org ចំពោះកិច្ចសន្ទនាមួយនឹងមួយនៅលើ Signal បច្ចុប្បន្ននេះបានវាដាក់សញ្ញាឲ្យដឹងថា បុគ្គលដែលយើងកំពុងនិយាយជាមួយមាននៅក្នុង System Contact របស់យើងឬក៏អត់។លើសពីនេះទៅទៀត…
Read More » -
ការសិក្សាអំពីមេរោគកុំព្យូទ័រប្រភេទ RATs (Remote Access Trojans)
ទាញយកឯកសារជា PDF Download ក្នុងរយៈពេលបីទសវត្សចុងក្រោយនេះមានការផ្លាស់ប្តូរគួរឱ្យកត់សម្គាល់នៅក្នុងពិភពអុីនធឺណិតទាក់ទងនឹងអង្គភាព, ប្រភេទនៃការវាយប្រហារ និងកម្មវិធីសម្រាប់វាយប្រហារ។ Remote Trojans Access (RAT) គឺជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់នៃសកម្មភាពតាមអុីនធឺណិតតាមបែបប្រពៃណី ប៉ុន្តែពួកគេបានក្លាយជាកម្មវិធីស្តង់ដារ (standard tools) មួយនៅក្នុងការវាយប្រហារចារកម្ម និងការបោកប្រាស់ (scam)។ ការងារនេះបង្ហាញពីទស្សនវិស័យទូទៅថ្មីមួយអំពីការចូលប្រើពីចម្ងាយនៃការចូលដំណើរការ ដែលជាការវិភាគនៃការរីកចម្រើនរបស់ពួកគេក្នុងរយៈពេល ៣០…
Read More » -
លេខទូរស័ព្ទដែលអ្នកឈប់ប្រើ អាចត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីហេគចូលគណនីអនឡាញរបស់អ្នក
តាមព័ត៌មានពីទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់នាយកដ្ឋានព័ត៌មានវិទ្យានៃក្រសួងមហាផ្ទៃបានឱ្យដឹងថា គ្រាន់តែលេខទូរស័ព្ទឈប់ប្រើ ហេតុអ្វីគណនីអុីនធឺណិត (ឧទាហរណ៍៖ Facebook, Telegram, Gmail Domain Hosting ។ល។) អាចជនអនាមិកលួចចូលប្រើប្រាស់បាន? កន្លងមកពុកម៉ែបងប្អូនមួយចំនួនធំ បានសាកសួរមកក្រុមការងារបច្ចេកទេស នូវសំនួរមួយចំនួនថា៖ – ហេតុអ្វីគណនីរបស់ពួកគាត់ត្រូវបានជនអនាមិកជ្រៀតចូលបាន? – ហេតុអ្វីព័ត៌មាន ឬសារសម្ងាត់របស់ពួកគាត់លេចធ្លាយ? ថ្ងៃនេះក្រុមការងារសូមលើកយកបច្ចេកទេសមួយ…
Read More » -
សុវត្ថិភាពនៃការប្រើប្រាស់ Wifi សាធារណ:
តាមព័ត៌មានពីទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់នាយកដ្ឋានព័ត៌មានវិទ្យានៃក្រសួងមហាផ្ទៃ បានលើកយក ប្រធានបទស្តីពី “សុវត្ថិភាពនៃការប្រើប្រាស់ Wifi សាធារណ:” មកធ្វើការចែករំលែកដល់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីធ្វើការស្វែងយល់ និងការពារការលួចយកព័ត៌មានដោយយថាហេតុពីសំណាក់ជនអនាមិកបច្ចេកវិទ្យា (hacker) ។ បណ្តាញ Wifi (Hotspots) គឺជាការតភ្ជាប់ឧបករណ៍បច្ចេកវិទ្យាដោយបណ្តាញឥតខ្សែ (Wireless) និងអាចដំណើរការបណ្តាញអ៊ីនធឺណេត។ យោងអត្ថបទចុះផ្សាយរបស់ Wiman បង្ហាញថា…
Read More » -
ការណែនាំពីការប្រើប្រាស់បណ្តាញព័ត៌មានសង្គម (Social Media)
សម្រាប់អ្នកដែលចង់តាមដានព័ត៌មាននៅក្នុងស្មាតហ្វូន អាចធ្វើការទាញយក App នៅក្នុង AppStore & PlayStore ។ ចូលរួមទៅក្នុងបន្ទប់ផ្តល់ព័ត៌មាន Telegram channel សម្រាប់ទទួលបានព័ត៌មានចុងក្រោយស្តីពីសន្តិសុខអុិនធឺណិតទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស៖ https://t.me/infosecisac។ ចង់ផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម សូមទំនាក់ទំនង info@secudemy.com Subscribe to our…
Read More » -
ដើម្បីស្វែងយល់អំពីប្រតិបត្តិការផ្ទេរប្រាក់ខុសច្បាប់ (Money Mule)
តាមព័ត៌មានពីទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់នាយកដ្ឋានព័ត៌មានវិទ្យានៃក្រសួងមហាផ្ទៃបានឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្នយើងសង្កេតឃើញថា មានបងប្អូនពលរដ្ឋកម្ពុជាមួយចំនួន បានធ្លាក់ក្នុងល្បិចកលឧក្រិដ្ឋជនដោយបានចូលរួមក្នុងប្រតិបត្តិការផ្ទេរប្រាក់ដែលទទួលបានពីអំពើល្បើសច្បាប់ផ្សេងៗ តួយ៉ាង៖ លុយដែលបានពីការលួចចូលប្រព័ន្ធធនាគារ លុយបានមកពីអំពើលួចចូលគណនីអ៊ីម៉ែលបញ្ឆោតផ្ទេរប្រាក់ ការលួចទិន្នន័យ និងដាក់លក់លើទីផ្សារងងឹត ឬជាលុយបានពីប្រភពខុសច្បាប់ផ្សេងៗទៀត។ បន្ទាប់ពីទទួលបានលុយកង្វក់ទាំងនោះ ឧក្រិដ្ឋជនរមែងប្រើប្រាស់មធ្យោបាយជាច្រើន ដើម្បីបង្វែរលុយទាំងនោះមកប្រើប្រាស់ ឬបញ្ចូលទៅកាន់ប្រព័ន្ធធនាគារស្របច្បាប់។ វិដេអូពី YouTube: ស្វែងយល់បន្ថែមអំពី Money Laundering Work…
Read More » -
ការឆបោកការទិញទំនិញតាមអុីនធឺណិត
សម្រាប់អ្នកដែលចង់តាមដានព័ត៌មាននៅក្នុងស្មាតហ្វូន អាចធ្វើការទាញយក App នៅក្នុង AppStore & PlayStore ។ ចូលរួមទៅក្នុងបន្ទប់ផ្តល់ព័ត៌មាន Telegram channel សម្រាប់ទទួលបានព័ត៌មានចុងក្រោយស្តីពីសន្តិសុខអុិនធឺណិតទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស៖ https://t.me/infosecisac។ ចង់ផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម សូមទំនាក់ទំនង info@secudemy.com Subscribe to our…
Read More » -
សូមប្រុងប្រយ័ត្នបទល្មើសឆបោក ឬបន្លំផ្ទេរប្រាក់តាមរយៈប្រព័ន្ធធនាគារ!
តាមព័ត៌មានពីទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់នាយកដ្ឋានព័ត៌មានវិទ្យា នៃក្រសួងមហាផ្ទៃបានឱ្យដឹងថា ដោយសារភាពរីកចម្រើននៃបច្ចេកវិទ្យា បណ្តាអង្គភាព ក្រុមហ៊ុន និងសហគ្រាសផ្សេងៗ បានប្រែក្លាយរបៀបប្រតិបត្តិការបែបឌីជីថល គាំទ្រដោយប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាគមនាគមន៍ និងព័ត៌មាន។ ថ្ងៃនេះក្រុមការងារបច្ចេកទេស សូមលើកយកបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យាដែលកំពុងកើតមាន ផ្តោតគោលដៅលើគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ តាមរយ:ការស្រាវជ្រាវ និងសេចក្តីរាយការណ៍កន្លងមក បទល្មើសហិរញ្ញវត្ថុ (មធ្យោបាយបច្ចេកវិទ្យា) កំពុងកើតមានយ៉ាងច្រើនករណី គោលដៅលើអ្នកប្រើប្រាស់ ឬប្រព័ន្ធធនាគារនានា ក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា…
Read More »
